بررسی اثر اشتغال مجدد بر میزان کیفیت زندگی بازنشستگان مورد : فرهنگیان بازنشستگان اداره آموزش وپرورش منطقه 16 تهران

طرح مسئله : فراغت از کار و جدا شدن از نقش شغلی قبل ، پس از بازنشستگی بخصوص در شرایطی که فرد خود را همچنان توانمند می داند وضعیّت روانی و روحی خاصّی است که می تواند پیامدهایی به همراه داشته باشد . درحالی که درمیان کشورهای توسعه یافته، ما این برتری را در طرّاحی برنامه ها برای جبران یک چنین شرایطی ، شاهد هستیم و به نظر می رسد آغاز این دوره مجالی موجز برای گذران مطلوب زندگی آنها بوده است . هدف اصلی این پژوهش نیز بررسی اثر اشتغال مجدّد برمیزان کیفیّت زندگی بازنشستگان ( فرهنگیان بازنشسته آموزش و پرورش منطقه 16شهرتهران ) می باشد که به ابعاد مختلف بازنشستگی می پردازد . ب) مبانی نظری: مطالعه نظریّه مازلونشان می دهدشرکت افراد بازنشسته در محیط های اجتماعی مثل محیط کارجدید و یا حضور در میان همکاران و گروه دوستان ، در ایجاد شرایط روحی و نشاطِ آنها موّثر بوده و رضایت ، به همراه خواهدداشت .در بخشی از تئوری بحران نیز به جنبه های جسمی ، روانی و عاطفی افراد سالمند و بازنشسته توجّه شده است که عدم سازگاری منطقی با آن می تواند پیامدهای جبران ناپذیری به همراه داشته باشد . در مدل ارائه شده ی زان ،کیفیّت زندگی مفهوم چند بعدی است که رضایت از زندگی و عوامل فرهنگی ، بهداشتی ، اجتماعی و اقتصادی بر آن موّثر و ارتباط متقابل محیط و انسان در آن مورد توجّه است . پ)روش تحقیق : ازروش پیمایشی و توصیفی استفاده شده است ، تکنیک جمع آوری داده ها پرسشنامه ، که به صورت دو مجموعه محقّق ساخته و استاندارد کیفیّت زندگی ( sf – 36 ) ، تهیه شده و با روش نمونه گیری تصادفی ساده و محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران ،تعداد266 نفر بدست آمده است . از نرم افزارspss و آماره آلفای کرونباخ برای سنجش پایایی درونی ابزار تحقیق استفاده گردید.که میزان ضریب آلفای بیش از 70 .0 نمایانگر پایایی گویه ها بوده است . ت) یافته های تحقیق :درصد فراوانی افرد بازنشسته غیرشاغل نسبت به بازنشستگان شاغل بیشتر بوده است . بالاترین درصد فراوانی سنّ بازنشستگان شاغل و غیرشاغل گروه سنّی51 تا 61 سال ، و میانگین سنّی55 سال برای بازنشستگان منطقه 16،موید این نتیجه بوده است . اکثر بازنشستگان پیش از موعد، بازنشستگان غیرشاغل بوده اند ومیزان علاقه به اشتغال مجدّد در دوگروه ، با بالاترین درصد فراوانی و جایگاه وجود مهارت درشغل جدید بردوگروه موثر بوده است و با حفظ ارزش و جایگاه اجتماعی، اشتغال مجدّد به تاٌمین نیازهای افراد خانواده کمک نموده و بر وضعیّت روحی ،روانی و میزان سازگاری اجتماعی آنها افزوده است . تمایل هر دو گروه برای استفاده از امکانات دولت الکترونیک بالا بوده است . در مجموع میزان کیفیّت زندگی بازنشستگان با اشتغال مجدّد ، بالاتر از بازنشستگان غیر شاغل بوده است . ث) نتیجه: در میان بازنشستگان بااشتغال مجدّد ، بالاترین درصد فراوانی یعنی عدد 77% برای گزینه زیاد و افراد غیرشاغل بالاترین درصد عدد 8/37% نشان از میزان بالای تمایل دوگروه به اشتغال مجدّد بوده ، لذا اشتغال مجدّد بازنشستگان منطقی به نظرمی رسد و این نتایج ، می تواند نظریّه رهایی از قیود را رد نماید . و نیزمی توان از نظریّه نیاز مازلو استفاده نمود چرا که آنها با تاٌمین نیازهای خود و افراد خانواده و کسب احترام و منزلت برمیزان تسلّط خویش برمحیط وکیفیّت زندگی شان می افزایند .و براساس تئوری بحران ؛ دوره بازنشستگی ، به موجب موقعیّت اجتماعی ، محیطی و جسمانی جدید ، اگر نتواند به انطباق فرد بازنشسته با اتّفاقات طبیعی وغیر طبیعی و پیامدهای آن منجر شود پیامدهای جبران ناپذیری را بدنبال خواهد داشت ، که بر کیفیّت زندگی فرد هم بی تاٌثیر نخواهد بود . پیشنهادات : 1-اصلاح قوانین سنّ بازنشستگی 2- آموزش علمی قبل از بازنشستگی نسبت به پذیرش و سازگاری با دوره بازنشستگی 3- شناخت ویژگی های جسمی و روحی بازنشستگان 4-اصلاح زیرساختها و آموزش درزمینه بهره مندی از امکانات دولت الکترونیک5-شناسایی و حمایت از مراکز ،سازمان و موسساتی که به شکل دولتی و غیردولتی درزمینه فعّالیتهای اشتغال زایی ، کارآفرینی و آموزش نیروی انسانی مشغول به فعّالیت هستند .